Isaäc da Costa, Bezwaren tegen den geest der eeuw

Beoordeling: 4 sterren

De “puinhopen van het rationalisme”, zo zou je Bezwaren tegen de geest der eeuw kunnen karakteriseren, waarin jurist en letterkundige Isaac da Costa fulmineert tegen het gedachtegoed van de verlichting. Kernprobleem is dat men het christelijk geloof heeft afgedaan als een vorm van achterhaald bijgeloof, met desastreuze gevolgen op alle terreinen van het maatschappelijk leven. Verdraagzaamheid is een excuus geworden voor slapheid. Radicale heethoofden bepleiten afschaffing van de slavernij terwijl de neger toch door God zelf aan de ver boven hem verheven blanke is dienstbaar gemaakt. Door die noodlottige persvrijheid manipuleren de dagbladen de publieke opinie. Werkzaamheden van de overheid en andere instellingen worden belemmerd door “ontelbare reglementen en omslachtige voorzieningen”. *

Negen jaar geleden alweer begon ik aan mijn studie Nederlandse Taal en Cultuur aan de Radboud Universiteit en negen jaar geleden alweer doken we direct de negentiende eeuw in met dr. Rob van der Schoor. Jacob Geel, Gesprek op den Drachenfels en deze Bezwaren tegen den geest der eeuw werden in het eerste college behandeld. Destijds landden de colleges over deze teksten op de nogal brakke grond van een bèta-vooropleiding (profiel Natuur & Techniek). Nu bezit ik het kader om deze tekst te kunnen plaatsen, waarderen en (in al mijn arrogantie, meneer Da Costa) zelfs te kunnen beoordelen.
Het betoog van Da Costa komt voort uit een diepgevoelde emotie. Die emotie wordt verwoord in een betoog dat tegenwoordig wat SGP’ig aan zal doen, maar dat niettemin erg goed geschreven is. Ondanks enkele drogredenen en zwakke argumenten, zit zijn verhaal goed in elkaar. Het is mooi opgeschreven en voor iedereen die zich in de gedachtegangen van Het Réveil en de discussies over de Verlichting moeten deze tekst zeker (her)lezen!

*Bron: KB.nl

Getagd , , , , , . Bladwijzer de permalink.

Over Wim Pelgrim

Vader van Noor en Daan | man van Jessie | docent Nederlands | skillspasport | eIDAS 2.0 | podcast | D66 | 4daagse

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *